Almanya’daki Tübingen Üniversitesi’nde yürütülen çalışmaya göre, kargalar ekranda gösterilen geometrik şekiller arasında “aykırı” olanı tespit edebiliyor ve düzenli, simetrik şekillere karşı belirgin bir eğilim gösteriyor.
Bu yetenek, daha önce yalnızca insanlara özgü olduğu düşünülen bir algı biçimi olarak biliniyordu. Ancak araştırmacılar, geometrik düzeni tanıma becerisinin evrimsel olarak köklü bir özellik olabileceğine dikkat çekiyor.
Deneyde ‘düzen’ öne çıktı
Araştırmada 10 ve 11 yaşlarında iki erkek leş kargası (Corvus corone) kullanıldı. Kargalara, bilgisayar ekranında yer alan altı şekilden birinin diğerlerinden farklı olduğunu gösteren görevler verildi. Kargalar, aykırı şekli gagalayarak yanıt verdi.
Bilim insanları, “Bu aşamaya kadar kargalara benzer bir görev verilmemişti. Bu da elde edilen sonuçların öğrenmeye değil, doğuştan gelen bir sezgiye dayandığını gösteriyor,” açıklamasında bulundu.
Kargaların, kare ya da dikdörtgen gibi düzenli kenar uzunluklarına ve sabit açılara sahip dörtgen şekillerde farklı olanı ayırt etme oranı çok daha yüksek çıktı. Öte yandan yamuk ya da rastgele oluşturulmuş şekillerde aykırıyı bulmakta daha çok zorlandıkları gözlendi.
Araştırma ekibinden hayvan fizyoloğu Prof. Dr. Andreas Nieder, “İnsanlar olarak geometrik anlayışı sembolik ve soyut bir düzeye taşıyoruz. Ancak bu anlayışın temel görsel kökenleri evrimsel süreçte çok daha eskiye dayanıyor olabilir,” dedi.
Geometri, hayatta kalmanın bir parçası
Araştırmacılar, kargaların sadece eğitimle kazandıkları değil, doğrudan biyolojik evrimle gelişmiş bir geometrik algıya sahip olduğunu vurguluyor. Kargalar, doğada yön bulma ve çevresel uyaranları algılama gibi görevlerde bu sezgilerden faydalanarak hayatta kalma şansını artırıyor.
Deney süresince kargaların motivasyonunu yüksek tutmak için zaman zaman daha önce tanıdıkları şekiller —örneğin beş yıldız ve bir ay gibi— de kullanıldı.
Sonuçlar, geometrik düzenliliğin yalnızca insanlara özgü olmadığını, kuşlar gibi bazı hayvanların da dünyayı algılama biçimlerinde bu özelliğin etkili olabileceğini gösteriyor.
Araştırmanın sonuçları Science Advances dergisinde yayımlandı.
deebi.net | Hayatın içinde…
