Türkiye, en fazla ağaçlandırma yapan ülkeler sıralamasında Avrupa’da birinci, dünyada dördüncü sırada, orman varlığını en fazla arttıran ülkeler sıralamasında Avrupa’da birinci, dünyada altıncı sırada yer alıyor. Ülkenin orman varlığı 1973’te 20,2 milyon hektarken, geçen yıl 23,4 milyon hektara yükseldi.
Orman Genel Müdürü (OGM) Bekir Karacabey, orman yangınlarının ardından zarar gören bölgelerin yeniden yeşillendirilme sürecinin tamamen bilimsel planlama ve teknik bilgi ışığında yürütüldüğünü söyledi.
Yanlış zamanda ya da hatalı yöntemle yapılacak ağaçlandırmanın yıllar sürecek emeğin boşa gitmesine yol açabileceğine işaret eden Karacabey, yanan alanları en verimli şekilde yeniden ormanlaştıracaklarını belirtti.
Karacabey, yangın sonrası ilk adımın detaylı etüt çalışmaları olduğuna dikkati çekerek, orman tipi, toprak yapısı, iklim koşulları ve mevcut tohum stoku incelenerek hangi ağaçlandırma yönteminin uygulanacağına karar verildiğini anlattı.
“Her fidan her bölgede gelişmez”
Kızılçam ormanlarında doğal gençleştirme yöntemini tercih ettiklerine işaret eden Karacabey, “Kızılçam bu toprakların bir mucizesidir. Yangın sonrası, yüksek ısıyla açılan kozalaklardan dökülen tohumlar, ilk yağmurla birlikte filizlenir. Bu yöntem, doğanın kendi yenilenme gücünden yararlanır” ifadelerini kullandı.
Karacabey, yanmış ağaçların dallardan temizlenerek dalların toprağa serildiğini ve hafif toprak işlemesiyle sonbaharda binlerce fidanın kendiliğinden sürgün verdiğini, makilik alanlarda ise köklerden sürgün verme yöntemiyle doğanın kendi onarım sürecine girdiğini aktardı.
Doğal gençleştirmenin yetersiz olduğu durumlarda, yerel türlerden üretilmiş fidanlarla ağaçlandırma yaptıklarını belirten Karacabey, “Her fidan her bölgede gelişmez. İklime, toprağa ve rakıma uyumlu, yöreye özgü genetik özellikte fidanlar kullanırız. Bu sayede sulama ve bakım ihtiyacı en aza iner, orman uzun ömürlü olur” diye konuştu.
Ağaçlandırma çalışmalarında yalnızca çam dikildiği yönünde toplumda yanlış bir algının olduğuna dikkati çeken Karacabey, “Türkiye’nin ormanlarında meşe, sedir, ladin, kestane, kızılağaç, gürgen gibi onlarca farklı tür doğal olarak yetişiyor. Orman yangınlarından sonra fidan dikiminde mutlaka bölgeye özgü iklimi, toprağı, rakımı, güneş alma durumunu ve bitki biyolojisini dikkate alıyoruz. Bölgenin ekolojik yapısına uygun, yangına dayanıklı türler ağaçlandırma planlarında öncelikli yer alıyor” değerlendirmesinde bulundu.
“Zeytin, badem gibi meyveli türlerle tek başına orman oluşturulamaz”
Karacabey, Türkiye’deki ormanların yüzde 30’unun meşe, yüzde 23’ünün kızılçam, yüzde 17’sinin karaçam, yüzde 7’sinin sarıçam ve geri kalanının çok çeşitli türlerden oluştuğunun altını çizerek, şunları kaydetti:
“Zeytin, badem gibi meyveli türlerle tek başına orman oluşturulamaz. Bu türler sulama ve gübreleme ister, yangına hassastır. Ayrıca erozyonu önlemede etkili değildir. Oksijen üretimi ve karbon tutma gibi ekosistem hizmetleri bakımından da düşük performans gösterirler. Bu türleri, gelir getirici eylem planlarımız kapsamında, orman köylerimizin ekonomisine destek amacıyla belirlenen alanlara dikiyoruz.”
Çam ağaçlarının ekosistemin devamlılığı açısından çok kıymetli olduğunu belirten Karacabey, çamın az su istediğini, yangın sonrası kendini yenileyebildiğini ve ülkede doğal olarak yetiştiğini kaydetti.
Yanan ormanlar başka amaçla kullanılamıyor
Karacabey, Anayasa’nın 169’uncu maddesine göre yanan orman alanlarının başka bir amaçla kullanılmasının mümkün olmadığını, bu nedenle yanan alanların yeniden ağaçlandırılarak ormanlaştırma yapıldığını vurguladı.
Öte yandan, Tarım ve Orman Bakanlığı koordinasyonunda, 2019’dan bu yana her yıl 11 Kasım’da ülke genelinde kutlanan Milli Ağaçlandırma Günü etkinlikleri kapsamında, Geleceğe Nefes Ağaçlandırma Kampanyası gerçekleştirildiğini anımsatan Karacabey, kampanya çerçevesinde 81 ilde toplam 34,7 milyon fidanın toprakla buluştuğunu sözlerine ekledi.
deebi.net | Hayatın içinde…
