ABD’de birçok tıp merkezi artık mamogramları okurken AI teknolojisini kullanıyor. Yazılım, milyonlarca mamografi görüntüsünden öğrenerek kanserli dokularla iyi huylu oluşumlar arasındaki farkları ayırt etmeyi öğreniyor.
Kaliforniya Üniversitesi araştırmacıları, bu teknolojiyi tanı koyma sürecini hızlandırmak için test ediyor. Yeni yayımlanan bir çalışmada, AI yardımıyla şüpheli görüntüler önceliklendirilerek mamogramdan biyopsiye giden süreç ortalama 73 günden 9 güne düşürüldü.
Yine de uzmanlar temkinli. Susan G. Komen Vakfı Halk Sağlığı Başkan Yardımcısı Dr. Sonja Hughes, “Henüz bu teknolojinin yaşam kurtardığını kanıtlayan yeterli veri yok,” diyerek daha fazla araştırma gerektiğini vurguladı.
Doğruluk oranı yüksek ama yanlış alarmlar mümkün
Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), farklı doğruluk oranlarına sahip birçok AI programını onayladı. Hall’un mamogramında kullanılan Lunit adlı yazılım, İsveç’te 8.800 kadının katıldığı bir çalışmada kanserleri yüzde 88,6 oranında doğru tespit etti. Ancak aynı çalışmada yüzde 7 oranında yanlış pozitif sonuç da verdi. Bu da gereksiz testler ve endişeye yol açabiliyor.
İnsan ve makine iş birliği
New York’taki Mount Sinai Hastanesi’nden Dr. Lisa Abramson, “Yapay zekânın avantajı yorulmaması. Radyologların yerini almayacak ama meme kanserlerini daha iyi tespit etmemizi sağlayacak,” dedi. Johns Hopkins Üniversitesi’nden Prof. Otis Brawley ise teknolojinin kırsal bölgelerde uzman radyologlara erişimi olmayan kadınlara yardımcı olabileceğini belirtti.
Bir başka araştırma, AI kullanıldığında uzman ve genel radyologların kanseri tanıma oranlarının yüzde 93’e çıktığını gösterdi.
Aşırı tanı ve eşitsizlik endişesi
Bazı uzmanlar, AI’nin gereğinden fazla tanı koyabileceğinden kaygılı. Amerikan Kanser Derneği’ne göre bazı tümörler biyolojik olarak kansere dönüşmeyecek nitelikte olsa da AI bunları “kanserli” olarak işaretleyebilir. Bu durum, gereksiz tedavilere ve psikolojik baskıya yol açabiliyor.
Ayrıca, yapay zekâ sistemlerinin çoğu beyaz kadınların görüntüleriyle eğitildiği için farklı etnik kökenlerde aynı başarıyı göstermeyebileceği endişesi de dile getiriliyor.
Tarama rehberi: Ne zaman ve nasıl mamografi yaptırmalı?
Amerikan Kanser Derneği’nin önerilerine göre:
45–54 yaş arası kadınlar her yıl mamografi yaptırmalı.
55 yaş ve üzeri kadınlar iki yılda bir taramayı tercih edebilir veya yıllık taramaya devam edebilir.
Yoğun meme dokusuna sahip kadınlar, ek görüntüleme yöntemleri için doktorlarına danışmalı.
Uzmanlar ayrıca kadınlara her yıl aynı merkezde mamografi yaptırmalarını, mümkünse meme görüntüleme konusunda uzman radyologların bulunduğu merkezleri seçmelerini tavsiye ediyor.
Hall, yapay zekâya genel olarak mesafeli olsa da bu deneyimden sonra fikrini değiştirdiğini söylüyor: “Yapay zekâdan hoşlanmıyorum ama bu durumda iyi ki vardı. Ne şekilde bulunursa bulunsun, önemli olan erken yakalanmasıydı.”
deebi.net | Hayatın içinde…
Burgazada Eczanesi 
