Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Başakşehir’deki İstanbul Gıda Toplantıcılar Çarşısı’nda (İGTOT) faaliyet gösteren üyelerle bir araya geldi.
Bakan Bolat, burada yaptığı konuşmada, gıda sektörünün önemini vurgulayarak, “Türkiye bu konuda Allah’a sonsuz hamdolsun dünyadaki şanslı, bereketli ülkelerden biri. Anadolu, Trakya toprakları gerçekten bereketli.” diye konuştu.
İGTOT’un Avrupa’nın en büyük kapalı kuru gıda çarşısı olduğunu, kendi bünyesinde tamamlandığında 1121 işletmenin burada ticaretin kalbini oluşturacağını belirten Bolat, dünyada Türkiye’nin tarımsal üretimde 10. sırada olduğunu aktardı.
Bakan Bolat, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bu da ülke büyüklüğüyle alakalı. Birçok üründe ilk 3’ün içindeyiz. Ama Rusya, Brezilya, Hindistan ve Çin’in toprak büyüklüğünü düşünün. Dolayısıyla o toprak büyüklüğünün getirdiği, onlarda üretim miktar avantajı var bize göre. Avrupa’da tarımsal üretimde birinciyiz. Türkiye geçen yıl 74 milyar dolar üretim yaptı. Bu rakam 2002’de iktidara geldiğimizde 24 milyar dolardı arkadaşlar. İhracatımız 4,5 milyar dolardı 2002 yılında, geçen yıl 32,5 milyar dolara yükseldi.
Nüfusumuz da 65 milyondan 86 milyona çıktı. Bu aradaki sürede turist sayımız 11-12 milyondan, 62 milyona yükseldi. Sonuçta ülkemize misafir gelen turistleri de yedirmek, içirmek, doyurmak zorundayız. Yani gıdada üretim ihtiyacımız artıyor. Tüketim ihtiyacımız da artıyor verdiğimiz desteklerle, uyguladığımız tarımsal programlarla, Tarım ve Orman Bakanlığımız bu işi paydaşlarla götürüyor.”
Bolat, Türkiye’de üretim anlamında 5,5 milyon çiftçinin olduğunu belirterek, “Çiftçi Kayıt Sistemine kayıtlı olanlar 2 milyon 250 bin civarında. Toptancılar, dağıtıcılar, hal piyasası, pazarcılar, marketler var. Onların yanında çalışanlar var. Kaba bir hesapla en az 10 milyon kişi gıda üretim ve ticaretinden nasipleniyor geçimini sağlıyor.” şeklinde konuştu.
Gıda sektörünün bu kadar geniş bir toplumsal kesime hitap eden ve gelir üreten çok önemli bir sektör olduğunu vurguladı.
Gıdanın sonsuza kadar asla ihmal edilmemesi gereken bir sektör olduğunu ifade eden Bolat, son 15-20 yılda özellikle 2000’li yılların başından bu yana dünyada çok büyük bir sorun bulunduğunu, bunların meteorolojik sorun ve iklim değişikliği olduğunu kaydetti.
“Mevsimlerde mevsim dışı inanılmaz değişiklik tarımsal üretimi olumsuz etkiliyor”
Ticaret Bakanı Bolat, mevsimlerde mevsim dışı inanılmaz değişiklik olduğunu, bunun tarımsal üretimi olumsuz etkilediğini dile getirdi. Bolat, şunları kaydetti:
“Normal yağmur gök gürültülü, sağanak oluyor. Bir yıllık üretimi alıp götürüyor veya kuraklık oluyor. Ürünlerin hasada dönüşeceği bir dönemde ürünleri çürütüyor, solduruyor, aşırı güneş ve aşırı sıcaklık da. Bu sefer üretim tüketim dengeleri bozuluyor. Tüketim aynı. 86 milyon vatandaş onların beklentileri makul fiyatta. Tüketicinin beklentisi bulunabilir, satın alınabilir ürün almak. Üretici de maliyet şartlarını karşılayayım, üstüne makul bir kar isterim, en az enflasyon kadar şeklinde. Çünkü sektörü devam ettirmesi için kazanması lazım. Bu sene yağış az oldu ve sıcaklık olarak da geçen yıldan daha çok oldu. 2024 yılı en sıcak yaz oldu diyorduk. Bu sene geçen yıldan da daha sıcak oldu.
Baharda güzel yağmurlar alırken iyi gidiyordu ama önce şubat sonunda sert bir şubat yaşadık. Çok soğuk bir kıştı. Zirai don olayı oldu Akdeniz’de. Ardından 9-10-11 Nisan geceleri neredeyse 60 vilayetimizde eksi 17’ye varan soğuklar olunca bu zirai don birçok yaz meyvesi tam çiçek açmışken onları dondurdu, kuruttu ve yaz meyveleri anlamında üretimde azalmalar oldu bir kısmında. Biz de çeşitli piyasa denetimleri düzenlemeleriyle bu süreçleri yönetiyoruz. Şimdi burada beklentiler hep farklı, çok ucuz gıda ürünleri açısından ithalat yapısını tamamen açabilirsiniz. Ama Türk çiftçisi çok büyük zarar görür ve tarımsal üretim bir daha kendini toparlayamaz ve büyük de döviz kaybı olur.”
Bakan Bolat, başka ülkelerde tarım sektörü ve gıda sektörünün en stratejik sektör olduğunu, her ülkenin korumaya çalıştığını ifade etti.
Salgın olduğunda ülkelerin birbirlerine tarımsal ürün temizlik maddeleri satmayı engellediğini belirten Bolat, “İhracat vergileri getirdiler. Biz de gerektiğinde öyle yapıyoruz. Üretim az olduğunda ihracatı kayda alıyoruz, sınırlıyoruz. Üretim çok olduğunda ihracatı teşvik ediyoruz. Çünkü fiyatlar dip yaptığında çiftçi küsüyor ve bir dahaki sene üretimi azaltıyor. Başka alanlara kayıyor.” diye konuştu.
Bu dengeleri sağlamak için Ticaret Bakanlığı tarımsal üretim planlamasında ağırlıklı olarak Tarım ve Orman Bakanlığı ile canla başla çalıştıklarını kaydeden Bolat, “Onları tarımsal üretimi tüketiciye ulaştıranlar da toptancılar, üretici kooperatifleri, üretici birlikleri, hal piyasası, marketler devreye giriyor ve tüketiciye ulaşıyor.” dedi.
22 yılda 493 milyar lira üretim desteği
Bolat, çiftçilere 22 yılda 493 milyar lira yani yarım trilyon lira üretim destekleri verildiğini aktararak, ayrıca kırsal kalkınmada yapısal üretim reformlarında verilen desteklerin de hariç olduğunun altını çizdi.
Gıda sektörlerindeki iş yerleri, sitelerin modernleştirildiğini anlatan Bolat, “Geçen nisan ayındaki zirai don olmadığı yaz meyvelerinde daha makul rakamları konuşuyor olacaktık. Ama bir kısım meyvelerde, rakamlar normal bir kısmında yüksek kaldı. Enflasyondaki geriye gidiş devam edecek.” şeklinde konuştu.
Bu haber ile ilgili düşünceleriniz nedir?
Yorumlarda paylaşabilirsiniz.
