Kriyoprezervasyon, biyolojik dokuların çok düşük sıcaklıklarda dondurularak korunmasını sağlayan bir yöntem. Yaklaşık bir asırdır üzerinde çalışılan bu teknoloji, şimdiye kadar büyük engellerle karşılaştı. En büyük sorunlardan biri, dondurma sırasında dokularda meydana gelen çatlaklar nedeniyle organların kullanılamaz hale gelmesiydi.
Çatlamayı önleyen yeni teknik
Texas A&M Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü’nden Dr. Matthew Powell-Palm liderliğindeki ekip, vitrifikasyon adı verilen ve dokuları cam benzeri bir yapıya dönüştüren özel bir dondurma çözeltisi üzerinde çalıştı. Araştırmacılar, çözeltinin bileşimindeki değişikliklerin çatlama ihtimalini etkilediğini belirledi.
Powell-Palm, “Cam geçiş sıcaklıkları üzerinde çalıştık ve daha yüksek geçiş sıcaklıklarının çatlama olasılığını azalttığını gördük.” açıklamasında bulundu. Araştırma, çatlak riskini düşürecek daha uygun kriyo-çözeltilerin geliştirilebileceğini gösterdi.
Organ naklinde yeni dönem olabilir
2023 yılına kadar kriyoprezervasyon uygulamalarında sınırlı başarı sağlanmış, yalnızca dondurulmuş bir böbreğin başka bir sıçana nakli mümkün olmuştu. Yeni yöntem, insan organlarının uzun süre saklanarak ihtiyaç duyulduğunda güvenle kullanılabilmesini mümkün kılabilir.
Araştırmada kullanılan teknik, yalnızca organ nakli için değil; biyolojik çeşitlilik korunması, aşıların stabilizasyonu ve gıda israfının azaltılması gibi pek çok alanda da uygulanabilecek potansiyel taşıyor.
Powell-Palm, “Bu çalışma, çözeltinin davranışını anlamamıza büyük katkı sağladı. Yakında tek hücreden tüm organlara kadar farklı biyolojik sistemlerin korunma süresi önemli ölçüde artabilir.” dedi.
Çalışma bilim dünyasında heyecan yarattı
Texas A&M Makine Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Guillermo Aguilar, çalışmayı “kriyoprezervasyon biliminde temel bir adım” olarak nitelendirdi. Araştırma ekibinde yüksek lisans, doktora ve lisans öğrencilerinin de yer aldığı belirtildi.
Çalışma Scientific Reports dergisinde yayımlandı.
deebi.net | Hayatın içinde…
