ABD merkezli bir tüp bebek merkezi olan Orchid, zengin çiftlere sunduğu tartışmalı bir genetik tarama hizmetiyle gündemde. Yaklaşık 22 bin 500 dolardan başlayan ücretlerle sunulan bu hizmet, embriyoların genetik hastalıklara karşı taranmasını sağlıyor.
Orchid’i diğer benzer firmalardan ayıran nokta, yalnızca beş hücre kullanarak embriyoların tüm genomunu dizilediğini ve bu sayede rakiplerinden daha fazla öngörü sağlayabildiğini iddia etmesi.
Musk ve Zilis’in Çocukları İçin Kullanıldığı İddiası
Washington Post’un şirkete yakın kaynaklara dayandırdığı haberine göre, Orchid’in bu hizmeti Elon Musk ve sevgilisi Shivon Zilis’in dört çocuğundan en az biri için kullanıldı.
Şirkette görev yapan ancak ismi açıklanmayan bir çalışan, Orchid’in 30 yaşındaki kurucusu Noor Siddiqi’nin Musk ve Zilis’e özel taramalar sunduğunu öne sürdü. Bu taramaların, embriyoların zeka potansiyelini belirlemeye yönelik özel algoritmalar içerdiği iddia ediliyor.
Zeka Seçimi ve ‘Öjeni’ Tartışmaları
Orchid, “öjeni” yani üstün genleri seçme pratiğiyle ilgilenmediğini savunuyor. Ancak zeka potansiyelini ölçtüğü iddia edilen bu taramalar, genetik bilimin etik sınırlarını zorluyor.
Zilis’in Musk biyografi yazarı Walter Isaacson’a yaptığı açıklamalar, bu iddiaları destekler nitelikte: Zilis, Musk’ın “zeki insanların çocuk sahibi olmasını gerçekten istediğini” söylediğini ve bu nedenle çocuk sahibi olmaya karar verdiğini ifade etmişti.
Bilim Dünyasından ‘Rus Ruleti’ Tepkisi
Orchid’in yalnızca beş hücreyle tüm genomu dizileme iddiası, genetik uzmanları tarafından kuşkuyla karşılandı. Stanford Üniversitesi araştırmacılarından Svetlana Yatsenko, şirketin kullandığı “DNA çoğaltma” yönteminin hata riskini artırdığını belirterek, “Bu işlem, genetik verilerde fotokopi benzeri hatalara yol açabilir. Bu yöntem esasen bir Rus ruleti” dedi. Uzmanlara göre bu tür analizler, yanlış pozitif veya negatif sonuçlarla ciddi etik ve tıbbi sorunlar doğurabilir.
Orchid, zihinsel engeller için tarama yaptığını kabul etse de bir çocuğun zekâ seviyesine dair öngörüde bulunmadığını savunuyor. Ancak bu hizmetler, genetik seçimin sınırlarını aşarak “Tanrıcılık oynamak” eleştirilerine maruz kalıyor.
Elon Musk’ın geçmişte diğer ırkları zihinsel yetersizlikleri nedeniyle aşağılayan söylemleri de bu tartışmaları derinleştiriyor. Futurism, bu tabloyu “karanlık bir genetik mühendislik geleceği” olarak yorumluyor.
Bu haber ile ilgili düşünceleriniz nedir? Yorumlarda paylaşabilirsiniz.
