“Bir şeye güç yetirememek” anlamındaki “acz” (عجز) kökünden türemiştir.
Peygamber olduğunu ileri süren kişilerin iddialarındaki doğruluğu kanıtlamak amacıyla Allah tarafından yaratılan hârikulâde olaylardır.
Mûcize; ilâhî bir fiil olmalı ve sadece peygamberlerin elinde zuhur etmelidir; dolayısıyla herhangi bir kimsenin gösterdiği hârikulâde olaya mûcize denmez.
Peygamberlere özgü bir durum olduğundan İslâm’dan başka dinlerde de önemli bir yer işgal eder. Batı dillerinde genellikle Latince kökenli olan “miracle” kelimesiyle ifade edilir.
Kur’ân-ı Kerîm’de mûcize kelimesi yer almamakla birlikte beyyine, burhân, sultân, hak, furkân ve birçok kez âyet (âyât) kelimeleriyle ifade edilmiştir.
Hayrete düşürerek etki oluşturan mûcize, hile ve yanılsamaya (illüzyon) dayanan sihirbazlıktan farklı olarak bir iyilik ya da fayda meydana getirir.
Mûcizeler üç grupta değerlendirilir;
a) Hissî Mûcizeler: Tabiatla ilgileri olduğundan “kevnî mûcizeler” de denir. İnsanların duyularına hitap eder. Örneğin
Ay’ın yarılması (Kamer, 54/1),
Bedir Savaşı’nda meleklerin Müslümanlara yardım etmesi (Âl-i İmrân, 3/122),
Peygamber Efendimizin attığı bir avuç kumun düşmanların gözüne isabet etmesi (Enfâl, 8/17),
Hz. Sâlih’in dişi devesi (Hûd, 11/64),
Hz. Mûsâ’nın asâsının yılana dönüşmesi ve elinin parıltılı bir ışık vermesi (A‘râf, 7/107),
Hz. Îsâ’nın kuş şekline soktuğu çamuru canlandırması, ölüleri diriltmesi, anadan doğma körleri ve alaca hastalığına tutulanları iyileştirmesi (Âl-i İmrân, 3/49).
b) Haberî Mûcizeler: Peygamberlerin gayba dair verdiği haberlerdir. Örneğin
Hz. Îsâ’nın kişilere evlerinde ne yiyip ne biriktirdiklerini (Âl-i İmrân, 3/49),
Resûl-i Ekrem’in Bizanslıların İranlıları savaşta mağlûp edeceğini (Rûm, 30/1-4),
Kisrânın saltanatının yıkılacağını (Beyhakî, VI, 325),
İslâm dininin doğuda ve batıda yayılacağını (Buhârî, Menâḳıb, 25) haber vermesi.
c) Aklî Mûcizeler: “Mânevî mûcize” veya “bilgi mûcizesi” diye de anılır.
Peygamber öğretilerinin erdemli bir toplum için vazgeçilmez ilkeler olması, metnin lafız ve muhteva bakımından erişilmez bir üstünlük taşımasının idrâkidir.
Hz. Muhammed’in (sas) asıl mûcizesi Kur’ân-ı Kerîm’dir.
Bu haber ile ilgili düşünceleriniz nedir? Yorumlarda paylaşabilirsiniz.
