Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Almanya Şansölyesi Friedrich Merz arasında dün Ankara’da yapılan kapsamlı görüşmeler -beklendiği gibi- Türkiye-Almanya ilişkilerinde yeni bir sürecin başladığını gösterdi.
Mayıs ayında göreve başlamasının ardından yaptığı açıklamalarda Türkiye ile ilişkilerin önemine dikkat çeken Merz, dünkü basın toplantısında da “stratejik ortaklık” vurgusu yaptı. Şansölye, Türkiye’ye yaptığı ilk ziyarette, Almanya-Türkiye ilişkilerinin bu anlayış üzerine daha da gelişeceğini, potansiyelin değerlendirilmesi için çalışacağını kaydetti.
Erdoğan-Merz görüşmesinden çıkan bazı sonuçlar şöyle:
SAVUNMA VE GÜVENLİK ZEMİNİ:
Her iki lider de Rusya’nın Ukrayna’yı işgal girişiminin ardından değişen jeopolitik koşullara dikkat çektiler ve bu değişime uygun yeni ilişki biçimlerinin geliştirilmesi gerektiğini kaydettiler.
Erdoğan, Almanya’nın savunma sanayi konusunda Türkiye’ye dönük kısıtlamaları kaldırmasının ardından bu alanda “ortak projelere” odaklanılması gerektiğini, bunun hem savunma kabiliyetleri hem de ticaret hacminin 60 milyar dolara çıkarılması hedefine uygun olacağını kaydetti.
Merz de bu düşünceye destek verirken Almanya’nın değişen jeopolitik tablo nedeniyle “stratejik ortaklıklarını” geliştirmek niyetinde olduğunu, Türkiye’nin de bu sürecin dışında kalamayacağını kaydetti.
Almanya Şansölyesi’nin bu sözlerinin önemini kavramak için yakın tarihe dönmek ve Berlin yönetimlerinin 1990’ların başından bu yana insan hakları ya da Türkiye’nin sınır ötesi operasyonlarını gerekçe göstererek silah satışlarına uyguladığı uzun erimli ambargoları hatırlamak gerek.
Ancak bu dönem geride kalmış gibi görünüyor. Almanya, önce geçen sene Türk Deniz Kuvvetleri’nin gereksinim duyduğu füzelerin satışına bu sene de dört ülkenin ortak üretimi Eurofighter Typhoon savaş uçaklarının satışına onay vererek Merz’in ifade ettiği şekilde Türkiye’ye artık “stratejik” bir bakış açısıyla baktığını gösterdi.
TÜRKİYE KİLİT AKTÖR:
Eurofighter’ların Türkiye’ye satışının NATO’nun ortak güvenliğine olan etkisini dile getiren Alman Şansölyesi, “birçok çatışma alanında kilit aktör” olarak tanımladığı Türkiye ile işbirliğinin savunma sanayi ile kısıtlı kalmayacağını, güvenlik politikaları konusunda da “stratejik diyalog” kurulacağını kayda geçirdi.
AB’nin en önde gelen üyesi olarak kabul edilen Almanya’nın Türkiye’ye bakışındaki bu net değişimin Avrupa kıtasında yeni bir güvenlik mimarisi kurmaya çalışan Brüksel’in politikalarını da bir noktaya kadar etkilemesi sürpriz olmayacak.
Erdoğan da bu noktanın altını çizerken taraflar arasındaki işbirliğinin Avrupa güvenliği için vazgeçilmez önemde olduğunu anımsattı.
Türkiye’nin savunma sanayi alanında son dönemde elde ettiği ivme ve somut kazanımlarının bu süreçte önemli etkisi olacağı bekleniyor.
AB İÇİN DE STRATEJİK DİYALOG:
Türk-Alman görüşmelerinde her zaman gündemin üst sıralarında yer alan konulardan biri de Türkiye-AB ilişkileri.
AB’nin lokomotifi konumundaki Almanya’nın Angela Merkel’in göreve gelmesiyle birlikte Türkiye’nin tam üyeliğine soğuk baktığı bilinen bir gerçek.
Merkel gibi Hristiyan Demokrat kökenli Merz ise Ankara’daki mesajlarında çok daha sıcak bir yaklaşım benimsedi ve hem kendisinin hem de Almanya’nın Türkiye’nin AB’de olmasını istediğini söyledi.
Merz’in basın toplantısında “Türkiye’yi AB’de görmek istiyoruz. AB ile bu yönde stratejik diyalog kurulmalı” mesajı da Berlin’deki yeni yaklaşımının bir göstergesi.
Almanya, tam üyelik sürecinin askıda olduğu son dönemde gümrük birliğinin güncellenmesi ve vize serbestisi diyaloğunun yeniden canlanması gibi alanlarda ilerleme sağlanmasından yana. Ancak Kıbrıs sorununun çözülememiş olması ve insan haklarından kaynaklanan güçlükler nedeniyle bu açılımlar yapılamıyor.
Merz, basın toplantısında bir soru üzerine, Kopenhag kriterleri ve yargı bağımsızlığı konusunda AB standartları açısından endişelerini Erdoğan’a ilettiğini kaydetti ancak bu durumun Ankara-Brüksel sürecini durdurma gibi bir etkisi olmayacağı mesajını da verdi.
TİCARETTE 60 MİLYAR DOLAR HEDEFİ:
Resmi rakamlara göre Türkiye ile Almanya ticaret hacmi 2024 senesinde 47.5 milyar dolar oldu. 2025 senesinde bu rakamın 50 milyar doları bulması öngörülüyor. Bu rakamlar Almanya’yı Türkiye’nin Avrupa’daki en büyük ticaret ortağı olduğunu gösteriyor.
Erdoğan ve Merz’in kısa vadede hedefleri bu rakamı 60 milyar dolara çıkarmak. Türkiye-Almanya Ekonomi ve Ticaret Ortak Komitesi (JETCO) toplantısının beşincisinin yakında toplanması, bu hedefin sağlanması açısından önemli bir fırsat olarak değerlendiriliyor.
Türkiye ve Almanya’nın işbirliğini derinleştirmek istedikleri diğer bir alan ise enerji. Türk-Alman enerji forumu son toplantısını geçen sene Eylül ayında gerçekleştirmişti. Yakında enerji ve madencilik forumunun toplanması bekleniyor.
Rusya-Ukrayna bunalımının enerji alanında yarattığı bunalım, başta Avrupa olmak üzere tüm kürede yeni ortaklıklar ve işbirliklerinin ortaya çıkmasına neden oldu. Türkiye ve Almanya’nın da özellikle yenilebilir enerji, enerji verimliği ve yeşil enerji gibi konularda çalışabileceği kaydediliyor.
İSRAİL KONUSUNDA DERİN GÖRÜŞ AYRILIĞI:
İki liderin gündeminde bölgesel konular başlığı altında İsrail-Hamas çatışması, Rusya-Ukrayna savaşı ve Suriye konusu yer aldı.
Beklendiği gibi tarafların en derin görüş ayrılığı yaşadıkları başlık İsrail konusu oldu.
Almanya, 2. Dünya Savaşı sırasında Nazi yönetimin Yahudi soykırımı nedeniyle tarihsel olarak İsrail’in hep yanında olan ülkeler arasında.
Bu nedenle İsrail’in Gazze’de sivil Filistinlilere uyguladığı soykırımı kısık sesle eleştiren az sayıdaki Avrupa ülkesinden biri oldu. Almanya, Filistin Devleti’ni de tanımadı.
Erdoğan ile Merz arasındaki en temel görüş ayrılığının bu konuda olması sürpriz bir gelişme olmadı. Ancak İsrail ve Gazze konusunun Türkiye-Almanya arasında başlayan yeni dönemi etkilemesi de beklenmiyor.
Bu haber ile ilgili düşünceleriniz nedir? Yorumlarda paylaşabilirsiniz.
deebi.net | Hayatın içinde…
Burgazada Eczanesi 
